زیستگاه

  هندی ها ظرف سال های گذشته تلاش فراوانی برای حفظ شیرهای ایرانی در زیستگاه طبیعی شان کرده اند، اما جدای از قربانی شدن تعداد کثیری از شیرها توسط مردم محلی، معضلات دیگری نیز بر سر راه سلطان جنگل وجود دارد. یکی از مهم ترین این معضلات احتمال نابودی کل جمعیت به واسطه ابتلا به انواع بیماری ها است. موارد مشابه این، بارها جمعیت گونه های ایزوله را تهدید کرده چنانچه حتی در سال 1373 مرگ و میر گسترده شیرها به دلیل ابتلا به بیماری دیستمپر در پارک ملی سرنگتی تانزانیا نگرانی های گسترده ای را دامن زد. مجموع این عوامل و بالاخص پیش فرض انقراض کامل یکی از منحصربه فردترین گونه های ثبت شده در جهان، متخصصان را از سال ها پیش (دهه 60 م.) بر آن داشت تا از طریق باغ وحش ها اقدام به تکثیر شیرها کنند. از دهه 70 م. برنامه زادآوری و تکثیر شیرهایی آسیایی عملا بیشتر سازماندهی و کنترل شد. سال 1360 برنامه موسوم به ابقای گونه ها (SSP) با یک برنامه متمرکز بر موضوع شیر ایرانی شروع به کار کرد و درصدد برآمد تا حیواناتی از همین زیرگونه خاص را به باغ وحش های مختلف منتقل کند تا در شرایط بحرانی بتوان روی آنها حساب کرد. تلاش در این زمینه کماکان ادامه داشت تا این که سال 1366 برنامه زادآوری اروپایی (EEP) تاسیس و مستقیم کار روی حفظ نسل شیرها آغاز شد. ایمان معماریان، دامپزشک ارشد باغ وحش ارم که در حال بررسی انتقال 2 جفت شیر ایران, ...ادامه مطلب

کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست اواسط دهه 70 م. (1359 ـ 1349) درصدد برآمدند تا در خلال پروژه ای تحقیقاتی بار دیگر شیر ایرانی منقرض شده در طبیعت را به زیستگاه پیشین خود یعنی دشت ارژن بازگردانند. در تلاش برای حل معمای این پروژه با یکی از مشاوران آن زمان سازمان حفاظت محیط زیست، آقای دکتر درک اسکات، پرنده شناس بنام دانشگاه آکسفورد که سال ها عمر خود را با هدف شناسایی و بررسی پرندگان کشورمان در ایران سپری کرده و یکی از پایه گذاران دانش نوین پرنده شناسی در ایران است، صحبتی انجام شد. به رغم معرفی از جانب ایشان، متاسفانه امکان صحبت با یکی از مهم ترین قطعات این پازل گمشده یعنی دکتر پاول جوسلین فراهم نشد. دکتر جوسلین یکی از برجسته ترین متخصصان گربه سانان جهان است که در آن زمان نه تنها سمت سرپرستی پروژه معرفی مجدد شیر ایرانی به ارژن را برعهده داشت بلکه حتی در جنگل های گیر هندوستان نیز مطالعات جالبی روی شیرها انجام داده است. دکتر اسکات مکان در نظر گرفته شده برای معرفی مجدد شیرها را دشت برم (حدفاصل دشت ارژن و دریاچه پریشان در منطقه حفاظت شده ارژن واقع در بخش مرکزی شیراز) عنوان کرد، اما یادآور شد که این پروژه معلق باقی ماند. هوشنگ ضیایی نیز یکی از متخصصان ایرانی که در این پروژه سمت مجری را به عهده داشته، در گفت وگو با جام جم می گوید: «مکان انتخابی در آن زمان برای معرفی مجدد شیرها، پارک بین الملل, ...ادامه مطلب